Saç ekimi sonrası şişlik, ekim yaptıran kişilerin en az yarısında görülen normal bir durumdur. Fakat bu durum saç ekiminden sonra hastalara yeterince anlatılmamaktadır. Bundan dolayı da hastaların bir çoğu ekimden sonra oluşan şişliği, beklenmeyen kötü bir durum olarak algılamakta ve endişeye kapılmaktadır. Halbuki bu şişlik yaygın ve beklenen bir yan etkidir.
Saç ekiminden sonra genellikle alın bölgesinde şişlik oluşur. Bu durum yatış pozisyonuna göre şakaklara kadar ilerleyebilir. Nadiren de olsa yüz ve göz çevresine kadar iner ve göz kapaklarında geçici morarmaya neden olabilir. Hatta kişi gözlerini açmakta bile zorlanabilir. Bu da kişinin işine dönme süresini uzatacaktır. Fakat endişe etmeyin bu şişlik geçecektir ve kalıcı bir yan etkisi olmayacaktır. Aslında görülen bu şişlik iyileşme sürecinin normal bir parçasıdır. Çünkü bu durum vücudunuzun savunma mekanizmasının doğru bir şekilde çalıştığının bir göstergesidir.
Saç Ekiminden Sonra Şişlik Neden Oluşur?
Operasyondan sonra olan şişliğin 2 temel nedeni vardır. Bu nedenleri şu şekilde açıklayabiliriz.
1 ) Travmaya Karşı Cevap
Deriye yapılan her türlü cerrahi girişim bir travmadır. Sağlıklı bir kişide bir travma sonunda, vücudun savunma mekanizması devreye girer. Çünkü savunma mekanizması bunun vücuda bir saldırı olduğunu düşünür. Ve bu travmaya karşı kılcal damarlar genişler, o bölgeye olan kan akımı artar. Yani vücut kendini korumaya geçer. Sonuçta vücudun savunma mekanizması iyileşme sürecini başlatmış olur. Saç ekiminde de cerrahi aletlerle açılan mikro kanallar aslında deride oluşan bir travma demektir. İyileşmeye yardımcı olmak için oluşan damar genişlemesiyle de deride şişkinlik meydana gelir. Aslında oluşan bu şişlik her türlü cerrahi işlem sonunda görülen normal bir yan etkidir.
2 ) Ekim Bölgesine Lokal Anestezi Enjeksiyonu ve Sıvı Verilmesi :
Saç ekimi öncesinde kafayı uyuşturmak için lokal anestezi yapılır. FUE yöntemiyle yapılan ekimlerde uyuşturulmuş bölgede mikro kanallar açılır. Daha sonra da açılan kanallar içerisine greftler tek tek yerleştirilir. Greftlerin rahat yerleştirilmesi içinse ekim bölgesine izotonik sıvı enjekte edilir. Böylece açılan kanallar genişler, kafatası ile kaslar arasında boşluk oluşur ve greftlerin ekimi daha kolay bir şekilde yapılır. İşte hem lokal anestezi hem de verilen izotonik sıvısından dolayı kafa derisinde sıvı tutulumu olur. Biriken bu sıvı, yerçekimi etkisiyle bir kaç gün içinde alın ve göz kapaklarına doğru iner. Böylece ödem denilen şişkinlik meydana gelir.
DHI yöntemiyle yapılan ekimlerde ödem daha az görülmektedir. Çünkü bu yöntemde kanal açma ve ekim işlemi aynı anda yapılır. Greftleri yerleştirirken lokal anestezi dışında sıvı verilmesine gerek yoktur. Dolayısıyla yukarıda belirttiğimiz şişlik oluşumuna neden olan 2 etkenden birisi ortadan kalkmış olacaktır. Bu durum kalem tekniğinin bir avantajı olarak sayılabilir.
Saç Ekiminden Sonra Oluşan Şişlik Ne Kadar Sürer? Ne Zaman Geçer?
Hemen hemen her hasta az ya da çok ekimden sonra alın çevresinde şişlik yaşayabilir. Bunun normal bir durum olduğunu daha önce belirtmiştik. Şişlik genelde 2. günden itibaren başlar ve 4 günde oldukça belirgin bir hale gelir. Toplanan bu sıvı böbreklerden idrar yoluyla atılacak ve 1 hafta sonra tamamen geçecektir. Nadiren de olsa 10.güne kadar da sürebilir. Şişlikle birlikte gerginliğe bağlı olarak zonklama tarzında ağrı da olabilir.
Erkelerde olduğu gibi kadınlara yapılan saç ekimlerinde de aynı şekilde alın bölgesinde şişme olabilir. Ayrıca kaş nakli operasyonlarında da göz kapağında ödem ve morarma sıklıkla görülen normal bir komplikasyondur.
Ödemin Şiddeti ve Dereceleri
Şişliği derecesini etkileyen temel faktörler şunlardır:
- Cildin elastikiyeti
- Hastanın Yaşı
- Greft Sayısı ve Operasyon Süresi : Greft sayısının yüksek olması ekim yapılacak alanın geniş olması ve sürenin uzaması demektir. Bu durumda ise verilecek anestezi ve sıvı miktarı fazla olacak demektir. Dolayısıyla bu da olacak şişlik miktarının artması demektir.
Şişlik hastaların büyük çoğunluğunda sadece alın bölgesinde hafifçe olur ve birkaç gün içerisinde kendiliğinden geçer. Fakat nadir durumlarda ileri seviyeye kadar gidebilen ödem durumu oluşabilir. Saç ekiminden sonra görülen ödemi şiddetine göre 5 evreye ayırabiliriz. Bu evreler şunlardır.
- Evre 0: Şişlik yok:
- Evre 1: Alnın üst kısmında ödem :
- Evre 2: Alnın üstünde ve altında ödem
- Evre 3: Gözkapağı çevresinde (periorbital) ödem:
- Evre 4: Göz kapağında morluk ( black eyes): Ekimoz adı verilen morluklar 10 güne kadar devam edebilir.
Evre 0 ve Evre1’de hiç bir medikal tedavi gerekmez. 2-3 gün içinde şişlikler kendiliğinden geçer. Evre3 ve 4’de hasta gözlerini açamayabilir ve medikal tedavi gerekebilir.
Saç Ekimi Sonrası Ensede Şişlik
Greft alımı sırasında donör bölge lokal anesteziyle uyuşturulur. Daha sonra greftlerin kolayca çıkarılması için donor bölge serum fizyolojik ile şişirilir. Bu FUE tekniğiyle greft alımında yapılan rutin bir uygulamadır. Biriken bu sıvı 2. günden itibaren ense ve boyun bölgesinde hissedilebilir. Bunun hiçin hiçbir şey yapmaya gerek yoktur ve kendiliğinden geçer. Zaten hastalar ense bölgesinde oluşan ödemi ya hissetmez ya da hiç bir şikeyette bulunmazlar.
Saç Ekimi Sonrası Oluşan Şişlik Nasıl Azaltılır?
Yukarıda şişliğin bazen ağır seyredebileceğini belirtmiştik. Fakat hiç kimse yaşam kalitesinin düşmesini istemez. Normal iş hayatına en kısa sürede dönmek ister. Bazı basit önlemler olabilecek şişliği en hafif şekilde atlatmanızı sağlayacaktır. Şimdi ödemin hızla atılacağı bu basit tedbirlere kısaca göz atalım.
- Başınız yüksekte olacak şekilde uyuyun: İlk 3-4 gün Uyurken başınız 45 derece açı olacak şekilde 2 yastık kullanın. Bu vücuttaki sıvının akışkanlık hızını arttır ve ödemin daha kısa sürede geçmesine yardımcı olur. Yüz aşağı yatmayın. Yüz aşağı uyursanız hem şişlik artar ve süresi uzar hem de yastığa sürtünme nedeniyle saç kökleri zarar görebilir. Ayrıca ilk günler kafanızı fazlaca öne eğmeyin.
- Alın bölgesine soğuk kompres uygulaması: Alın bölgesine buz torbası veya soğuk havluyla nazikçe bası uygulayın. (Dikkat edin ekim yapılan bölgeye değil
- Manuel Masaj: Alın bölgesinden yönü şakaklara doğru olacak şekilde parmaklarınızla nazikçe masaj yapın. Bu şekilde yapılacak masajla, lenf drenaj hızı artar ve şişliğin göz çevresine inme riski azalmış olur.
- Kafa Bandı Uygulaması: Kafa bandı uygulaması şişliğin yüze doğru inmesine engel olabilir. Bunu ilk 3 gün boyunca uygulayabilirsiniz.
- Bol bol sıvı tüketin: Şişliği azaltmanın en iyi çözümlerinden birisi bol sıvı tüketimidir. Günde en az 2 litre su içebilirsiniz. Böylece böbreklerden sıvı sirkülasyonu artacak ve sıvının atılması hızlanacaktır.
- Tuzlu gıdaları azaltın: İlk günler yemeklerinizde tuzu azaltın. Çünkü tuz vücutta sıvı tutulumu yapar ve ödemin şiddetini arttırabilir.
- Beslenmeye Dikkat: İlk günler baharatlı ve asit içeren gıda tüketimini azaltın. Saç ekimi yaptırdığınız mevsime göre yeşil çay, ananas, karpuz gibi gıdalar ödem oluşumunu azaltacak etkiye sahiptir.
- Dinlenin ve Yorulmayın: İlk günler dinlenin ve terlemeye neden olabilecek egzersizlerden kaçının.
Ödemin Medikal Tedavisi
Evre 3 ve 4 gibi ağır şişliklerde, yukarıda saydığımız öneriler yeterli olmayabilir ve medikal tedavi gerekebilir. Fakat bu oldukça nadir görülen bir durumdur. Bu gibi durumda size ekim yapan doktorunuzla, mutlaka iletişime geçin. Eğer ağır derecede şişlik olursa, Predinisolon ve Dexametazon gibi kortizon türevi ilaçlar şişliği azaltamaya etkili olacaktır.
Bazı saç ekim cerrahları şişliği engellemek amacıyla, saç ekimi sırasında lokal anestezi solüsyonu içerisine kortizon türevi ilaçları da ekler. Tümesan anestezi adı verilen bu uygulama şişliği engellemek için etkili bir çözümdür. Ya da saç ekiminden hemen sonra sabah ve akşam, ilk 2-3 gün tablet şeklinde bu ilaçlar kullanılabilir. Şişliği azaltmak için bu da etkili bir çözümdür.
Ayrıca saç ekimi sırasında lokal anestezi yapılırken aniden şişlik ortaya çıkabilir. Bu çok nadir görülen ve anaflaksi adı verilen bir komplikasyondur ve acil müdahale gerektirir. Eğer size saç ekimin yapan deneyimli bir doktorsa zaten bunun için gerekli donanımı ve acil müdahale seti vardır. AHD klinik olarak 23 yıllık saç ekimi geçmişimizde bu tür bir anflaktik reaksiyonla hiç karşılaşmadık. Eğer herhangi bir ilaca karşı alerjiniz varsa bunu ekimden önce mutlaka doktorunuzla paylaşmalısınız.
10 Gün Sonrasında Devam Eden Şişlik
Operasyon sonrası ödem 10 gün sonra hale devam ediyorsa yolunda gitmeyen bir durum var demektir. Şişlikle beraber aşırı yanma, ateş ve kızarıklık oluşumu bir enfeksiyona işaret eder. Kıl kökleri etrafında sivilce tarzı iltihaplanmalar olabilir. Bu önemli bir durumdur ve mutlaka doktorunuzla iletişime geçip tedavisinin yapılması gerekir. Eğer gerekli önlemler alınmaz ise saçların yetersiz çıkışına ve saç ekiminin başarısızlıkla sonuçlanmasına neden olabilir.
Sonuç :
Saç ekiminden sonra görülen şişlik aslında normal bir durum olsa da hastalar tarafından hoş karşılanmayan bir komplikasyondur. Bunu yukarıda belirttiğimiz basit tedbirlerle kolaylıkla aşabilirsiniz. Hepinize sağlıklı ve saçlı günler dileriz.