Na een haartransplantatie kan een deel van het getransplanteerde haar om verschillende redenen uitvallen. De voornaamste oorzaak hiervan is het trauma dat de haarfollikels (haarzakjes) tijdens de procedure ervaren. Deze plotselinge en tijdelijke reactie staat bekend als « shock loss » (ook wel tijdelijke haaruitval genoemd).
In dit artikel geven we gedetailleerde informatie over de oorzaken, de duur en de manieren om ‘shock loss’ te minimaliseren. Hoewel dit proces mannen en vrouwen die een haartransplantatie hebben ondergaan vaak zorgen baart, is het een volkomen normaal en verwacht onderdeel van het herstel.
De haren die als gevolg van deze shock uitvallen, zullen namelijk na verloop van tijd terugroeien en hun normale groeicyclus voortzetten.
Wat Veroorzaakt Shock Loss na een Haartransplantatie?
DDe normale haargroeicyclus bestaat uit 4 afwisselende fasen. Deze fasen zijn als volgt:
- Anagene Fase (Groeifase): Dit is de fase waarin een haarfollikel het sterkst is en het haar het snelst groeit. Deze fase duurt ongeveer 2 tot 5 jaar.
- Katagene Fase (Overgangsfase):
- Telogene Fase (Rustfase):
- Exogene Fase (Uitstootfase):
Wat betreft de haartransplantatieprocedure:
- Zowel het donorgebied (de donorzone) als het ontvangstgebied wordt lokaal verdoofd.
- Tijdens de extractie van de haarfollikels uit het donorgebied wordt hun verbinding met de bloedvaten verbroken. Als gevolg hiervan wordt de voeding van de haarfollikels via de bloedtoevoer gestopt.
- Vervolgens worden er talloze incisies (kanaaltjes) in het ontvangstgebied gemaakt, waarin deze haarfollikels worden geïmplanteerd.
Deze drie stappen vormen samen een trauma voor de haarfollikel. Haren die een dergelijk trauma ondergaan, raken ‘in shock’.
Met andere woorden: de haarfollikels die zich in de anagene, katagene of telogene fase bevonden, reageren voortijdig en gaan direct over naar de exogene (uitstoot)fase. Als gevolg hiervan komen de haren die door het trauma deze faseverandering ondergaan, tijdelijk in een rust- en uitstootstadium terecht. Dit leidt tot de conditie die bekend staat als « shock loss ».
In de medische literatuur wordt dit fenomeen « telogeen effluvium » genoemd.
Het mechanisme achter deze ‘shockuitval’ kan ook als volgt worden uitgelegd: het verdedigingsmechanisme van het lichaam ervaart dit trauma als een aanval. Het lichaam onderneemt actie om het gebied te beschermen: het haar wordt losgelaten van de follikel en de follikel gaat over in een slapende toestand (rustfase) onder de huid. De haarfollikels zélf zijn echter intact en wachten simpelweg op het juiste moment om een nieuwe, gezonde haar te produceren.
In Welke Zones Treedt Haaruitval op na een Haartransplantatie?
Er is vastgesteld dat haaruitval na een haartransplantatie in 3 verschillende zones kan optreden. Deze zones zijn:
1. Haaruitval van de Getransplanteerde Grafts (in het Ontvangstgebied): Dit verwijst naar het uitvallen van het nieuw getransplanteerde haar. Dit is het hoofdonderwerp van dit artikel en is volkomen normaal. Met andere woorden, de haartransplantaten (grafts) kunnen tijdelijk uitvallen als gevolg van het trauma van de procedure (de klassieke « shock loss »).
2. Haaruitval van het Bestaande (Eigen) Haar in het Ontvangstgebied: Deze situatie kan zich voordoen wanneer een verdichtingsprocedure wordt uitgevoerd tussen bestaand haar dat nog niet volledig is uitgevallen, maar wel dunner wordt (dunbezet is).
De fijne, verzwakte haarfollikels die de nieuw geïmplanteerde grafts omringen, kunnen ook reageren op de procedure. Het eigen, dunnere haar van de persoon kan door het trauma ook ‘in shock’ raken en uitvallen.
Indien deze toestand tijdelijk is, wordt dit ook als normaal beschouwd en zal het uitgevallen dunne haar na verloop van tijd terugroeien. Als er echter te grote incisies (kanaaltjes) in het ontvangstgebied worden gemaakt, neemt de vasculaire schade (schade aan de bloedvaten) toe, waardoor het bestaande, fijne haar permanent beschadigd kan raken.
3. Haaruitval in het Donorgebied: Deze complicatie is meestal het gevolg van een onjuiste extractietechniek:
- Bij de FUE-methode: Wanneer grafts worden geëxtraheerd, kan een onjuiste techniek of ‘overharvesting’ (te veel extractie) de bloedtoevoer naar de omliggende haarfollikels onderbreken. Hierdoor kunnen ook deze getraumatiseerde haren ‘shock loss’ ervaren. Wanneer een overmatig aantal grafts wordt weggenomen (de capaciteit van het donorgebied wordt overschreden), kunnen de naburige follikels onherstelbaar beschadigd raken. Vooral als er te veel grafts van boven de oren worden gehaald, kan er een “weefselreactie” (necrose) optreden, wat leidt tot een permanente misvorming (een ‘mottig’ uiterlijk).
- Bij de FUT-methode (strookmethode): Terwijl de weefselstrip wordt uitgesneden, kunnen de haarfollikels rondom het incisiegebied beschadigd raken. Permanent haarverlies in een lineair (litteken)patroon kan in dit gebied worden waargenomen.
Wanneer Begint Shock Loss?
Ongeveer 10 dagen na de transplantatie, zodra het wasprotocol is gevolgd, is het getransplanteerde gebied volledig vrij van korstjes. Patiënten zijn doorgaans erg blij met het uiterlijk na 10 dagen. Ze denken vaak zelfs: “Ik wou dat het altijd zo zou blijven.”
Helaas is dit resultaat niet blijvend. Ongeveer 2 weken na de transplantatie (meestal tussen de 15e en 20e dag) begint de haaruitval langzaam. Deze periode van uitval kan tot 3 maanden duren.
De Tijdlijn van de Shock Loss
Deze periode, die in de 2e week begint, kan duren tot het einde van de 3e maand. Laten we bekijken wat er in deze fase gebeurt:
- Weken 2-3: Na de 10e dag begint het getransplanteerde haar dunner te worden als gevolg van de uitvalfase. Vanaf de 2e week begint een lichte, geleidelijke uitval. In de 3e week zet deze uitval door en versnelt.
- Week 4 (1 Maand): De uitval zet zich snel voort. Veel patiënten worden ongerust en denken: “Komt mijn uitgevallen haar wel echt terug?”. Maakt u zich geen zorgen en vermijd stress.
- Weken 4-8 (Maand 2-3): Tegen het einde van de 2e maand heeft de ‘shock loss’ zijn piek bereikt. Bij sommige mensen is te zien dat vrijwel al het getransplanteerde haar is uitgevallen. Dit proces kan doorgaan tot de 3e maand.
Hieronder ziet u een foto (na 3 maanden) van een patiënt die ‘shock loss’ heeft ervaren.
- Maand 4: De periode van ‘shock loss’ is nu voorbij en de hergroei van het nieuwe haar is begonnen. De eerste haren die opkomen zijn nog fijn en zwak.
- Maanden 6-12: Tegen het einde van de 6e maand is meestal minimaal de helft van het getransplanteerde haar gegroeid. Na verloop van tijd blijven de haren toenemen in zowel aantal als dikte (ze worden dikker). Na 1 jaar wordt verwacht dat het groeicijfer (de dekkingsgraad) van het haar minimaal 95% bedraagt.
In de afbeelding hierboven ziet u het resultaat na 1 jaar van de patiënt wiens foto tijdens de ‘shock loss’ (op 3 maanden) eerder werd getoond.
Factoren die de Intensiteit van ‘Shock Loss’ Beïnvloeden
Het is belangrijk om te onthouden dat ‘shock loss’ nooit volledig kan worden voorkomen en dat het niet bij iedereen die een haartransplantatie ondergaat in dezelfde mate optreedt. Het is daarom niet correct om een specifiek percentage te noemen voor de mate van uitval na een haartransplantatie.
Sommige mensen ervaren in deze periode slechts minimale uitval. Bij anderen kan echter vrijwel al het getransplanteerde haar uitvallen.
Op basis van de ervaring van gespecialiseerde haartransplantatiechirurgen zijn er echter enkele factoren geïdentificeerd die de intensiteit (de ernst) van de uitval kunnen verminderen of verhogen. Deze factoren zijn als volgt:
- Leeftijd en geslacht
- Gebruik van Finasteride en Minoxidil (voor en na de haartransplantatie)
- De chirurgische ervaring van de arts
- Het aantal grafts en de operatieduur
- De dosering lokale anesthesie en adrenaline
- De hoek van de incisies (kanaaltjes) in het ontvangstgebied
- De grootte van de gemaakte incisies
- De implantatiedichtheid (graftdichtheid)
Laten we deze factoren nu in meer detail bekijken:
- Leeftijd en Geslacht: Er is waargenomen dat ‘shock loss’ vaker voorkomt bij haartransplantaties die op jonge leeftijd worden uitgevoerd. De reden hiervoor is dat de androgene activiteit hoger is op jongere leeftijd, wat een grotere hormonale druk op het haar creëert. Dit is echter geen absolute regel. Verder is vastgesteld dat ‘shock loss’ vaker voorkomt bij mannen dan bij vrouwen.
- Gebruik van Finasteride en Minoxidil: Het is wetenschappelijk bewezen dat ‘shock loss’ minder vaak voorkomt bij patiënten die Finasteride en Minoxidil gebruiken voor en na de haartransplantatie. Omdat Finasteride de hormonale druk (van testosteron) vermindert, neemt de weerstand tegen ‘shock loss’ toe. Minoxidil verbetert de doorbloeding (bloedcirculatie) in het behandelde gebied, wat de voeding van de haarfollikels verbetert en daardoor de mate van ‘shock loss’ vermindert.
- Chirurgische Ervaring van de Arts: Alle factoren die we vanaf nu zullen noemen, zijn direct afhankelijk van de ervaring van de chirurg die uw haartransplantatie uitvoert. Een goede haartransplantatiechirurg voert de operatie uit volgens de medische protocollen en regels, wat het risico op permanente ‘shock loss’ minimaliseert.
- Aantal Grafts en Operatieduur: Naarmate het aantal grafts toeneemt, zal de operatieduur langer worden. Als de duur toeneemt, zal ook de dosis lokale anesthesie (verdoving) die moet worden toegepast, toenemen. Dit verhoogt het trauma aan de hoofdhuid. Dit zijn situaties die elkaar in een kettingreactie versterken.Een haartransplantatie moet binnen een maximum van 8 uur worden voltooid. Binnen dit tijdsbestek kunnen gemiddeld 2000 – 2500 grafts worden getransplanteerd. Als een hoog aantal (zoals 4000-5000 grafts) wordt gepland, is het correcter om de ingreep te spreiden over twee dagen. Bij operaties met een hoog aantal grafts en een lange duur neemt de waarschijnlijkheid van ‘shock loss’ namelijk toe. Als er een excessief aantal grafts wordt uitgenomen (de capaciteit van het donorgebied wordt overschreden), zal er een permanent en ongewenst ‘mottig’ uiterlijk in het donorgebied ontstaan.
- Lokale Anesthesie en Dosis Adrenaline: De adrenaline in lokale anesthetica veroorzaakt vasoconstrictie (vernauwing van de bloedvaten) en minimaliseert mogelijke bloedingen. Als de procedure echter te lang duurt, wordt het noodzakelijk om opnieuw verdoving toe te dienen, wat de dosis adrenaline verhoogt.Langdurige vasoconstrictie vermindert de bloedtoevoer, belemmert de voeding van het weefsel en veroorzaakt ischemie (zuurstoftekort) in het weefsel. Dit verhoogt het risico op necrose (weefselsterfte) in dat gebied. Necrose is een gevreesde complicatie bij haartransplantatie… Deze aandoening kan permanent haarverlies veroorzaken in zowel het donor- als het ontvangstgebied. Daarom is het gebruik van hoge doses lokale verdoving niet correct en een factor die ‘shock loss’ verergert.Opmerking: Bij transplantaties uitgevoerd met de DHI-methode is de bloeding minimaal, waardoor er geen extra adrenaline nodig is. Het risico op necrose en permanent haarverlies is bij de DHI-methode dus vrij laag.
- De Hoek van de Incisies in het Ontvangstgebied: Dit punt is cruciaal als er een verdichtingsprocedure (opvulling) wordt uitgevoerd tussen bestaand, dunner wordend haar. De hoek van de gemaakte incisies moet parallel lopen aan de hoek van het bestaande (eigen) haar. Anders worden de omliggende, naburige haarfollikels beschadigd en kan een tijdelijke ‘shock loss’ permanent worden.
- De Grootte van de Gemaakte Incisies: Als de naaldpunt of de diameter van de mesjes die worden gebruikt om de incisies (kanaaltjes) te maken groter is dan nodig, zal de afstand tussen de incisies vanzelf groter zijn. Dit resulteert in een transplantatie met een lage dichtheid. In een beperkt gebied veroorzaken incisies met een grote diameter meer trauma en meer vasculaire schade (schade aan de bloedvaten). In een gebied met meer vasculaire schade neemt het risico op permanente uitval toe.
- Graftdichtheid (Implantatiedichtheid): Naarmate het aantal grafts per cm² toeneemt, stijgt ook de waarschijnlijkheid van (tijdelijke of permanente) ‘shock loss’. Daarom is het creëren van de zo klein mogelijke incisies om een dichtere haartransplantatie uit te voeren de correctere keuze. In één enkele sessie kan, door kleine incisies te maken, een ideale dichtheid worden bereikt door gemiddeld 40 grafts per vierkante centimeter te plaatsen. Als een hogere dichtheid gewenst is, is het meer aangewezen om een tweede sessie een jaar later te plannen.
Verschillen tussen Tijdelijke Uitval (Shock Loss) en Permanent Haarverlies
Tijdelijke « shock loss » begint 2-3 weken na een haartransplantatie en wordt beschouwd als een normale fase van de herstelperiode.
Indien de haaruitval echter te wijten is aan duidelijke technische fouten tijdens de operatie, kan dit haar permanent verloren gaan en zal het niet meer terugroeien.
Laten we nu deze twee soorten haaruitval en de verschillen daartussen samenvatten in een vergelijkende tabel.
| Kenmerk | Natuurlijke ‘Shock Loss’ (Tijdelijk) | Permanent Haarverlies (Door Foutieve Techniek) |
| Donorgebied | Indien de extractie van de grafts correct en evenwichtig is uitgevoerd, treedt er geen noemenswaardige uitval op. | Er kan permanente misvorming ontstaan door een foutieve extractie (overharvesting), wat leidt tot een ‘mottig’ uiterlijk. |
| Ontvangstgebied | Er is uitval, maar de onderliggende haarfollikel is intact en niet beschadigd. Deze haren zullen terugroeien. | Er kunnen necrosezones (weefselsterfte) ontstaan. De follikels zijn vernietigd en het haar groeit niet terug. |
| Duur / Periode | Het is enkel tijdelijk. Uw haar begint na 3-4 maanden weer te groeien. | Het is permanent. Er zal geen nieuwe haargroei meer plaatsvinden in de getroffen zones. |
| Uiterlijk (Zicht) | Wanneer het nieuwe haar begint te groeien, geeft dit een aanvankelijk dunne, maar uniforme (gelijkmatige) uitstraling. | Men observeert onregelmatige, kale plekken of necrotische zones (littekenachtig uiterlijk). |
| Haargroei | Het haar groeit en wordt op een evenwichtige manier dikker over de gehele zone. | Omdat de haarfollikels permanent beschadigd zijn, is haargroei onmogelijk en kunnen ze niet herstellen. |
Hieronder ziet u de evolutie van een patiënt: de situatie na 3 maanden (tijdens de ‘shock loss’-fase) en het eindresultaat na 1 jaar.
Wat kunt u doen tijdens de ‘Shock Loss’ periode? (Ons Advies)
Het is nuttig om enkele adviezen op te volgen om dit proces zo vlot en comfortabel mogelijk te doorlopen.
- Volg de aanbevelingen van uw arts: Gebruik de medicijnen die u zijn voorgeschreven nauwgezet. We hebben eerder de positieve effecten van Minoxidil en Finasteride genoemd bij het verminderen van ‘shock loss’.
- Vermijd zware inspanningen: Vooral tijdens de eerste maand dient u inspannende activiteiten die (overmatig) zweten veroorzaken te vermijden. Stop minstens 1 maand met zware trainingen die het risico op trauma aan de hoofdhuid kunnen verhogen.
- Was uw haar voorzichtig: Was uw haar gedurende de eerste 10 dagen zeer zacht (alsof u het hoofd van een baby aait) en vermijd hardhandig wassen. Gebruik tijdens de eerste wasbeurten geen shampoos die sulfaten of agressieve chemicaliën bevatten.
- Masseer de hoofdhuid (na de 10e dag): Na de 10e dag kunt u uw hoofdhuid zachtjes masseren. Dit kan helpen om de bloedcirculatie (doorbloeding) te stimuleren. De verbeterde bloedtoevoer zal ook de voeding van de haarfollikels ten goede komen.
- Overweeg een PRP-behandeling: Na de haartransplantatie kan een PRP-behandeling (Plaatjes Rijk Plasma) de hergroei van het nieuwe haar versnellen.
- Vermijd stress (Maak u geen zorgen): Haaruitval na de operatie is een normale conditie die wordt gezien tijdens de herstelperiode. Iedereen die een haartransplantatie ondergaat, zal in meer of mindere mate ‘shock loss’ ervaren. Nadat de ‘shock loss’-periode voorbij is, is geduldig wachten het enige wat u nog hoeft te doen.
Veelgestelde Vragen
Kan ‘Shock Loss’ (haaruitval) worden voorkomen?
Iedereen die een haartransplantatie ondergaat, doorloopt onvermijdelijk deze periode. ‘Shock loss’ kan niet volledig worden voorkomen.
Echter, wanneer een ervaren haartransplantatiearts de operatie correct uitvoert (volgens de medische protocollen), kan de haaruitval tot een minimaal niveau beperkt worden.
Is ‘Shock Loss’ permanent?
De haaruitval (‘shock loss’) na een haartransplantatie is een normaal verschijnsel. Deze haren beginnen na 3-4 maanden weer te groeien.
Wanneer een operatie echter wordt uitgevoerd door onervaren personen, kunnen de haarfollikels (haarzakjes) beschadigd raken. In dat geval vallen deze haren permanent uit en groeien ze niet meer terug.
Bij ingrepen die in de AHD kliniek worden uitgevoerd, is de ‘shock loss’ minimaal. Dit komt doordat al onze procedures worden uitgevoerd volgens de geldende medische regels en protocollen. In de AHD kliniek hebben wij (als gevolg van onze ingrepen) nog nooit een geval van permanent haarverlies meegemaakt.
Beïnvloedt ‘shock loss’ het slagingspercentage van een haartransplantatie?
Nee. De tijdelijke uitval (‘shock loss’) heeft geen enkele invloed op het eindresultaat. De haren die uitvallen, zullen gewoon weer terugroeien.
Het werkelijke technische risico ligt echter ergens anders: als er haren die zich al in de telogene fase (de rustfase, vlak voor de natuurlijke uitval) bevinden, per abuis worden geëxtraheerd uit het donorgebied, is de kans groot dat deze haren na de implantatie niet meer terugroeien.
Daarom is het van cruciaal belang dat de chirurg enkel de gezonde, dikke en sterke haarfollikels selecteert die zich in de anagene fase (de actieve groeifase) bevinden. Dát is de ware sleutel tot een succesvolle ingreep.
Hoelang duurt ‘Shock Loss’?
De uitval, die doorgaans na de 2e week begint, kan aanhouden tot het einde van de 3e maand.
De verwachting is dat tegen het einde van de 2e maand de overgrote meerderheid van het getransplanteerde haar is uitgevallen, wat meestal de piek van dit proces markeert.
Kan mijn eigen, bestaande haar ook uitvallen na een haartransplantatie?
Ja, dat is een mogelijkheid. Dit komt voornamelijk voor bij een verdichtingsprocedure (een behandeling om bestaande, dunner wordende zones op te vullen).
Uw eigen, bestaande haren die zich rondom de nieuwe implantaten bevinden, kunnen ook reageren op het trauma van de ingreep en tijdelijk in ‘shock loss’ raken.
Echter, zolang uw eigen haarfollikels niet beschadigd zijn geraakt tijdens de procedure (bijvoorbeeld door de incisies), zullen deze haren na verloop van tijd gewoon weer terugroeien, net als het getransplanteerde haar.
Welke vorm heeft het haar dat uitvalt?
Na een haartransplantatie kan de haaruitval in 3 ‘vormen’ optreden. U kunt haaruitval ervaren in de vorm van een L (zoals een ‘knots’ of ‘hockeystick’), een I of een J.
Is het mogelijk om géén haaruitval te hebben na een haartransplantatie?
Na een haartransplantatie is het onvermijdelijk dat een deel van uw haar ‘in shock’ raakt en uitvalt. De intensiteit verschilt echter per persoon.
Bij sommige mensen kan vrijwel al het getransplanteerde haar uitvallen. Bij anderen beperkt de uitval zich tot een maximum van ongeveer 10%.
Omdat dit lage percentage nauwelijks opvalt, denken sommige mensen dat hun haar na de transplantatie helemaal niet is uitgevallen. Als er geen of slechts minimale uitval is, betekent dit simpelweg dat het gewenste eindresultaat sneller wordt bereikt.
Is het een goed teken als de ‘shock loss’ vroeg begint?
Of de haaruitval nu vroeg of laat begint; dit heeft geen enkel positief of negatief effect op het eindresultaat.
Er is hierover geen wetenschappelijk bewijs gepubliceerd.